Monday, 29 September 2014

धीरोदात्त व्यक्तिमत्व हरपले


शहिद हेमंत करकरे यांच्या वीर पत्नी कविता करकरे यांनी पतीच्या बलिदानानंतर अत्यंत धीरोदात्तपणे परिस्थितीचा सामना केला. हेमंत करकरे यांच्याप्रमाणेच दहशतवादाला धर्म नसतो असे हिंमतीने सांगत धर्मनिरपेक्ष मूल्यांचा झेंडा उंच धरला.

भारतीय प्रजासत्ताकाला सुरूंग लावणारे कारस्थान करणाऱया प्रज्ञा ठाकूर, कर्नल पुरोहीत यांच्यासारख्या घरभेदी दहशतवाद्यांना गजाआड केलं म्हणून हेमंत करकरे यांच्यावर तथाकथित देशभक्तांनी हल्ला चढवला होता. त्यांच्या संपूर्ण कुटुंबाबद्दल अत्यंत असभ्य आणि घाणेरडी भाषा वापरली गेली होती. पण करकरे विचलीत झाले नाहीत. हेमंत करकरे यांनी तो भयंकर कट उधळून लावला याबद्दल भारतीय जनतेला सदैव त्यांच्या ऋणात राहावं लागेल. वीर पत्नी म्हणून त्यांना त्यावेळी साथ देणाऱया कविता करकरे यांनी त्याकाळात हिंदुत्ववाद्यांच्या विषारी प्रचाराचा तितक्याच निग्रहाने सामना केला. त्याची आठवणही सदैव राहिल. तर 26/11 च्या पाकीस्तानी दहशतवाद्यांचा देशावरील हल्ल्याचा सामना करण्यासाठी बडे बडे अधिकारी कचरत होते. तेव्हा करकरे, कामटे, साळसकर, शिंदे आणि अोंबळे मरणाच्या वेढ्यात शिरले. स्वकीय आणि विदेशी दहशतवादाच्या विरोधात लढताना वीर मरण आलेले हेमंत करकरे हे पहिले शहिद पोलीस अधिकारी ठरतात. कविता करकरे आणि त्यांच्या कुटुंबाचा हा त्याग अपरिमित आहे.

हेमंत करकरे यांचं हाैतात्म्य आम भारतीयांच्या मनात खोल करुन गेलं आहे. दहशतवादाच्या नावाने प्रस्थापित राजकीय पक्षांनी जे राजकारण चालवलं होतं, त्यांना आम माणसाच्या मनातली ही जखम कळलेली नाही. 26/11 उजाडेपर्यंत हेमंत करकरेंना खलनायक ठरवणारे राजकारणी किती बनेल होते. याचं दर्शन पुढील तीन दिवसातच दिसलं. आपली चूक झाली हे कबूल करण्याइतका प्रामाणिकपणा त्यांच्याकडून अपेक्षित नाही. त्यांची मदत नाकारुन वीरपत्नी कविता करकरे यांनी चोख उत्तर दिलं होतं. एका राज्याचे तत्कालीन मुख्यमंत्री फार मोठी धनराशी घेऊन आले होते. पण करकरे मॅडमनी अत्यंत ठामपणे त्यांना परतवून लावलं.

श्रीमती कविता करकरे या शिक्षिका होत्या. शिक्षक भारती परिवाराच्या त्या सदस्य होत्या. सावित्रीबाई फुले-फातिमा शेख पुरस्काराने त्यांना सन्मानित करण्यात आलं होतं. लोकभारतीच्या कार्यक्रमातही त्या सहभागी झाल्या होत्या. ताडदेवच्या बी.एड. काॅलेजमधून प्राध्यापिका म्हणून त्यांनी शेकडो शिक्षक घडवले आहेत. त्यांचं वाचन खूप होतं. त्या कविता करत. म्हणून लग्नानंतर हेमंत करकरे यांनी त्यांचं नाव कविता ठेवलं. कविता करकरे दादरच्या राजा शिवाजी विद्यालय (किंग जाॅर्जच्या) विद्यार्थीनी. अभ्यासात खूप हुशार. अलिकडेच त्यांनी शिक्षण शास्त्रात पी.एच.डी. ची तयारी सुरु केली होती. करकरेंच्या आठवणींचं पुस्तकही त्यांनी लिहायला घेतलं होतं. ते सगळंच अपूर्ण राहिलं.

त्यांच्या जाण्याने एक निरागस, सात्विक पण तितकंच धीरोदात्त व्यक्तिमत्व हरपलं आहे.

धैर्यवान वीर करकरे दाम्पत्याची मुलंही तशीच आहेत. म्हणूनच आपल्या वीरमातेचा पार्थिव देह दान करण्याचा निर्णय त्यांनी घेतला. त्याच धीरोदात्तपणे आणि देशनिष्ठेने.

कपिल पाटील
शिक्षक आमदार, मुंबई
अध्यक्ष, लोक भारती
kapilhpatil@gmail.com

Lost Courageous Personality



Kavita Karkare faced the life very bravely after her husband, Maharashtra Anti Terrorists Squad chief Hemant Karkare, died fighting Pakistani terrorists. As Karkare used to say that the terrorism has no religion, she also embraced the principles of secularism.

Hemant Karkare was purportedly targeted by the terrorists because he put behind bars the persons likes Pradnya Thakur, Colonel Purohit, who allegedly indulged in anti-national activities. Utterly abusive language was used against him and his entire family. But, it could not disturb Karkare. We should always feel debt-ridden for the fact that he courageously destroying the horrible ploy of the Thakur and Purohit etc. We will be always remembered as to how courageously the wife of the martyr, Kavita Karkare, faced the verbal attack from some fanatic Hindus at that time. While renowned police officers hesitated facing the 26/11 attackers, Karkare, Kamte, Salaskar, Shinde and Ombale entered into the fierce fight. Karkare should be termed as the first martyr who died while fighting foreigners and fellow countrymen at the same time. Through his martyrdom, Kavita Karkare and her family has given up a lot for the country.
The martyrdom of Hemant Karkare has created a place in the hearts of Indians. The established political parties, which politicized the issue of terrorism, did not understand this wound in the heart of the common man. Those tried to portray Hemant Karkare were completely exposed within three days of the 26/11 terrorists attacks. It is not expected from them that they would admit their mistake. Kavita Karkare gave them a fitting answer by rejecting their assistance. A chief minister of a state has come with a huge sum of money, but Kavita Karkare boldly sent him back.

Kavita Karkare was a teacher and thus was a part of the Shikshak Bharti family as well. She was honoured with Savitribai Phule - Fatima Shaikh Puraskar. She also participated in programs of Lok Bharti. She has shaped future of several teachers while working as a professor in B. Ed. College at Tardeo. Her death has taken away an innocent, Godfearing and equally courageous person from us.

The children of brave Hemant and Kavita Karkare are like their parents and that’s why they have decided to donate her body, showing equal courage and nationalism.


Kapil Patil, 
Teachers MLC, Mumbai
President, Lok Bharati

What is the need to cancel the public holiday of Gandhi Jayanti?

Date: - September 29, 2014

To,
Hon. Shri. Swadhin Kshatriya,
Chief Secretary, Maharashtra.


Sir,
The implementation of the scheme announced by the Government of India namely, Swachha Bharat, Swachha Vidyalaya, is supposed to start from October 2, 2014 – the auspicious day of Mahatma Gandhi Jayanti. The day is a public holiday, as Gandhi Jayanti is celebrated as a national occasion. Therefore, the schools are also closed. However, this year the public holiday is cancelled for implementing the scheme proposed by the Hon. Prime Minister. The students will, therefore, be required to attend school on that day and clean classrooms, school premises and rest rooms. A letter is issued by the Secretary, State Education Department to all schools across Maharashtra by citing the letter received from the Additional Secretary, School Education, Central Government.

Every sensitive citizen would welcome the cleanliness drives undertaken either by the Central Government or the State Government. But, what is the need to cancel the public holiday of Gandhi Jayanti for the same? This is a day of national occasion, meant to remember the Father of the Nation and to celebrate the joy of freedom. Every festival is meant to celebrate with joy, what is the need to take away that joy from the school children’s life?

Perusal of letters issued by the State Government and the Central Government in this regard clearly show that the “Swachha Bharat, Swachha Vidyalaya” drive is to be undertaken betweenSeptember 25 and October 31. This is essentially a part of Nirmal Bharat scheme and in which a public toilet facility is to be made available in every school across the country. On August 15, while addressing the nation from Red Fort, prime minister Narendra Modi appealed to construct public toilet facility in every school and the drive is undertaken to comply with the appeal.

In fact, the Supreme Court on India has already issued directive of constructing public toilet in every school one-and-half years back. There is a clear provision to that effect in the Right of Children to Free and Compulsory Education, 2009. Citing these two references, I myself took an initiative and sought from the Deputy Chief Minister funds for constructing public toilets in schools in Mumbai and in March 2013, the Finance Department even allocated funds to the extent of Rs 36 crore. The red tapism ate up a complete year, but the implementation finally began on August 15, 2014. Chief Minister Prithviraj Chavan was inaugurating the first public toilet in a school at Dharavi, when the Prime Minister was making an appeal from the Red Fort. In Ganesh Vidyalaya in Dharavi first bio-toilet is fixed and similar toilets are expected to be fitted in every other school in Mumbai in coming six months or a year. So, “Swachha Bharat, Swachha Vidyalaya” drive had already begun in Maharashtra even before the Government of India announced to undertake it. And, therefore, there is no need to cancel the public holiday onOctober 2, 2014 and the work can be completed anytime during Deewali vacations and can be continued even beyond vacations.

The day of Gandhi Jayanti is of traditional holiday in India. It is meant for recollection the contribution of all the freedom fighters that fought for India’s freedom. Cancellation of the holiday raises doubts about the underlying hidden agenda of attempting to reduce the importance of Mahatma Gandhi under the guise of implementation of the scheme!

Kindly, intervene at the earliest and retain the public holiday of Gandhi Jayanti and issue appropriate directions to all the schools across Maharashtra to implement the cleanliness drive any time before October 31.
Thanking you,


Yours sincerely,
 Kapil Patil, MLC

गांधी जयंतीची सुट्टी रद्द करण्याचं कारण काय ?

दिनांक : 29/09/2014

प्रति,
मा.श्री. स्वाधीन क्षत्रिय
मुख्य सचिव, महाराष्ट्र राज्य


महोदय,
भारत सरकार द्वारा राबविण्यात येणाऱया  ̒स्वच्छ भारत, स्वच्छ विद्यालय ̓ या मोहिमेची सुरुवात 2 आॅक्टोबर 2014 रोजी महात्मा गांधी जयंतीचं अाैचित्य साधून करण्यात येणार आहे. त्यादिवशी सार्वजनिक सुट्टी असते. 2 आॅक्टोबर हा गांधी जयंतीचा दिवस राष्ट्रीय सण म्हणून साजरा केला जातो. शाळांनाही म्हणून सुट्टी असते. मात्र यावर्षी पंतप्रधानांनी योजना राबवण्यासाठी ही सुट्टी रद्द करण्यात आली आहे. मुलांना त्यासाठी शाळेत यावं लागणार आहे. वर्गाची, आवाराची, स्वच्छतागृहांची सफाई करावी लागणार आहे. तसं फरमान राज्याच्या शिक्षण सचिवांच्या सहीने केंद्राच्या अतिरिक्त सचिव, शालेय शिक्षण यांच्या पत्राचा हवाला देऊन सर्व शाळंना पाठवण्यात आला आहे.

भारत सरकार आणि राज्य सरकारच्या स्वच्छता मोहिमेचं कुणीही संवेदनशील नागरिक स्वागतच करेल. पण त्यासाठी गांधी जयंतीची सुट्टी रद्द करण्याचं कारण काय ?  हा दिवस राष्ट्रीय सणाचा आहे. बापूंच्या स्मरणाचा आहे. स्वातंत्र्याच्या आनंदाचा आहे. सण आनंदासाठी असतो. तो आनंद हिरावून घेण्याचं कारण काय ?

यासंबंधीचे केंद्र व राज्य सरकारची परिपत्रकं पाहिली असता 25 सप्टेंबर ते 31 आॅक्टोबर या कालावधीत   ̒स्वच्छ भारत, स्वच्छ विद्यालय  ̓ ही मोहिम राबवायची आहे. प्रत्येक शाळेत स्वच्छतागृह बांधणं हा या मोहिमेचा मुख्य उद्देश आहे. निर्मल भारत योजने अंतर्गतचा उपक्रम आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 15 आॅगस्ट दिनी लाल किल्ल्यावरुन भाषण करताना, प्रत्येक शाळेत स्वच्छतागृह बांधण्याचं आवाहन केलं. त्या आवाहनाचा भाग म्हणूनच ही मोहिम आखण्यात आली आहे.

प्रत्येक शाळेत स्वच्छतागृह बांधण्याचा आदेश मा. सुप्रीम कोर्टाने दीड-दोन वर्षापूर्वीच दिला आहे. शिक्षण हक्क कायद्यात तशी स्पष्ट तरतूदही आहे. मी स्वतः या दोन बाबींचा पाठपुरावा करत मा. उप मुख्यमंत्र्याकडे मुंबईतल्या शाळांसाठी निधी मागितला. मार्च 2013 मध्ये 36 कोटीचा निधी वित्त विभागाने मंजूरही केला. लालफितीच्या कारभारामुळे मध्ये वर्ष गेलं. मात्र 15 आॅगस्ट 2014 रोजी त्याची अंमलबजावणी सुरू झाली. पंतप्रधान लाल किल्ल्यावरुन आवाहन करत होते. त्याचवेळी पहिल्या स्वच्छतागृहाचं उद्घाटन मा. मुख्यमंत्र्यांच्या हस्ते धारावीत झालं. धारावीच्या गणेश विद्यालयात पहिलं बायो टाॅयलेट लागलेलं आहे. येत्या 6 महिन्यात/वर्षभरात प्रत्येक शाळेत हे काम पूर्ण होणं अपेक्षित आहे.  ̒स्वच्छ भारत, स्वच्छ विद्यालय  ̓ ही मोहिम भारत सरकारने घोषणा करण्यापूर्वीच राज्यात सुरू झाली  आहे. त्यामुळे 2 आॅक्टोबरला शाळेची सुट्टी रद्द करण्याची गरज नाही. दिवाळीची सुट्टी सुरू होईपर्यंत केव्हाही हा उपक्रम राबवता येईल आणि पुढेही सुरु ठेवता येईल.

गांधी जयंतीचा दिवस हा पारंपारिक सार्वजनिक सुट्टीचा दिवस आहे. भारताला स्वाधीनता आणि स्वातंत्र्य देणाऱया सर्वच स्वातंत्र्यसेनानींच्या आठवणीचा हा उत्सव आहे. महात्माजींचं महत्त्व कमी करण्यासाठी स्वच्छता मोहिमेचं कारण दाखवत आनंदाची सुट्टीच रद्द करण्याचा छूपा हेतू तर त्यामागे नाही ना ? अशी साधार शंका वाटते.

कृपया याबाबत त्वरित हस्तक्षेप करावा. गांधी जयंतीची सुट्टी कायम ठेवावी आणि स्वच्छता मोहिमेचा उपक्रम 31 आॅक्टोबरच्या कालावधीत शाळांनी सोयीनुसार राबवावा. याबाबत योग्य ते आदेश द्यावेत, ही विनंती.
धन्यवाद !

आपला स्नेहांकीत,
कपिल पाटील, वि.प.स.
kapilhpatil@gmail.com


Monday, 8 September 2014

एका शिक्षिकेची गोष्ट
















शिक्षक दिनाच्या शुभेच्छा खूप आल्या. पंतप्रधानांना लिहलेल्या पत्रावरच्या प्रतिक्रियाही खूप होत्या. पण whattsapp वरून आलेली ही गोष्ट मनाला खूपच भावली. फिरत फिरत ती आली असणार. म्हणून मूळ लेखक कोण माहीत नाही. पण प्रत्येक शाळेत अशी एक तरी गोष्ट घडलेली असेलच. शिक्षकाला समाधान कुठल्या पुरस्काराने मिळत नाही. पण कैक वर्षांनी एखादा विद्यार्थी येतो आणि भर बाजारात वाकून नमस्कार करतो, शिक्षक तेव्हा भरून पावतो. 
________________________________________________________________________________

शनिवार जाईल, रविवार जाईल, आणि सोमवारी तुम्ही नेहमीसारखेच शाळेत जाल आणि पहिल्या तासावर आपल्या वर्गात शिराल. अशाच एक मिसेस साठे आपल्या वर्गात शिरल्या. इंग्रजी माध्यमाची शाळा होती. साठे बाईंना वर्गात बोलणे सुरू करताना, “love you All”  असं म्हणायची सवय होती. तसं त्या म्हणाल्याही. पण त्यांना जाणवलं की, खरंतर आपण हे मनापासून म्हणत नाही आहोत. त्याला कारण शेवटच्या बाकावर बसणारा एक मुलगा होता. तो मुलगा अगदी अव्यवस्थित, गबाळा असा होता आणि साठे बाईंना त्याच्याबद्दल प्रेम किंवा आत्मीयता वाटेल असं, त्यांची दखल घ्यावी असं, काहीही नव्हतं !  त्या मुलाशी जरा अलिप्तपणेच त्या वागायच्या. कोणत्याही नकारात्मक गोष्टींसाठी बऱ्याचदा त्याचंच उदाहरण द्यायच्या. आणि कोणत्याही सकारात्मक गोष्टींच्या बाबतीत त्याच्याकडे पूर्ण दुर्लक्ष करायच्या. 

पहिली तिमाही झाली. प्रगती पुस्तक लिहायचे दिवस आले. त्याही मुलाची ‘प्रगती’ त्यांनी लिहिली. शाळेची अशी पद्धत असते की, प्रगतिपुस्तकावर शेवटी मुख्याध्यापिकेची सही होते. त्याप्रमाणे प्रगतीपुस्तके सहीसाठी गेली. मुख्याध्यापिकेने साठे बाईंना बोलावून घेतले. त्या म्हणाल्या, “अहो प्रगतिपुस्तकात ‘प्रगती’ लिहायची असते. पालकांना कळायला हवे, की त्यांच्या मुला-मुलींना काही भवितव्य आहे.  या शैलेशबद्दल तुम्ही काहीच लिहिले नाहीये. असं कसं चालेल? त्याच्या पालकांना काय वाटेल ? अहो त्याला ते मारतीलसुद्धा एखादेवेळी !” 

साठे बाई म्हणाल्या, “मी त्या मुलाचं करू तरी काय ? अहो, सकारात्मक काहीच नसेल, काही प्रगती नसेलच तर मी तरी काय लिहू ?”

“ठीक आहे, तुम्ही वर्गावर जा,” मुख्याध्यापिका म्हणाल्या.

मुख्याध्यापिकेने लगेच शाळेची कागदपत्रे सांभाळणाऱ्या व्यक्तीला बोलावून घेतले, आणि शैलेशची जुनी प्रगतिपुस्तके काढून आणायला सांगितले. आणि शैलेशची जुनी प्रगतिपुस्तके साठे बाईंकडे पाठवून दिली. साठे बाईंनी प्रगतिपुस्तके चाळायला सुरुवात केली. तिसरीच्या प्रगतीपुस्तकावर शेरा होता, “शैलेश हा वर्गातील सगळ्यांत हुशार विद्यार्थी आहे!” त्याना आश्चर्याचा धक्काच बसला. त्यांनी चवथीचे प्रगतीपुस्तक पाहिले, 

त्यात असलेले दर तिमाहीचे शेरे असे सुचवत होते की, त्याच्या प्रगतीचा आलेख हळूहळू खाली येतो आहे.

त्याच्या आईला दुर्धर कॅन्सरने ग्रासले होते आणि रोग आता शेवटच्या स्थितीत पोचला होता. त्यांची आई त्याच्याकडे आता पूर्वीसारखे लक्ष देऊ शकत नव्हती. आणि ते हळूहळू त्या शेऱ्यांमधून ध्वनीत होत होते.
सहावीत शेरा होता, “ शैलेशने त्याची आई गमाविली आहे आणि तो स्वत:ही हरवल्यागत झाला आहे. 

आता त्याच्याकडे अधिक लक्ष देण्याची नितांत गरज आहे. नाहीतर आपण त्याला गमावू ! 

आतापर्यंत साठे बाईंच्या डोळ्यांत अश्रू दाटले होते. 

त्या तशाच मुख्याध्यापिका कक्षात गेल्या. म्हणाल्या, “मला कळले काय करायला पाहिजे ते !” पुन्हा सोमवारी, त्या वर्गावर गेल्या आणि वर्गावर नजर फिरवून नेहमीप्रमाणे म्हणाल्या, “love you All”! पुन्हा त्यांना जाणवलं की आपण खरं बोलत नाही आहोत. कारण त्याना वर्गातल्या सर्व मुलांबद्दल वाटणाऱ्या प्रेमापेक्षा कैक पटींनी जास्त माया आता शैलेशविषयी वाटत होती ! त्यांनी आता मनाशी काही ठरवलं होतं. आता शैलेशला हाक मारताना त्यांचा स्वर बदलला होता. त्या शैलेशशी सकारात्मक वागत होत्या. दिवस जात होते.

शाळेचा शेवटचा दिवस उगवला. सगळ्या मुलांनी teacher साठी छान-छान गिफ्ट्स आणल्या होत्या. एकच ‘गिफ्ट’ एका जुन्या वर्तमानपत्रात गुंडाळलेली होती. शिक्षिकेच्या अंत:प्रेरणेने त्यांनी ओळखले, ही कोणाची गिफ्ट आहे ते. एक अर्धी वापरलेली परफ्युमची बाटली आणि दोन खड्यांच्या बांगड्या. एका बांगडीतले दोन खडे आधीच निखळलेले होते. सगळी मुले हसली. त्यांनी ती गिफ्ट शैलेशची आहे हे ओळखलं. काही न बोलता साठे बाईंनी तो परफ्युम आपल्या साडीवर उडवला. त्या दोन बांगड्या आपल्या हातात घातल्या. आता शैलेशचा चेहेरा खुलला. हलकेच हसून तो म्हणाला, “आता माझ्या आईसारखाच सुगंध तुमच्या साडीला येतोय!”

“ती मला सोडून गेली त्या आधी, तिने वापरलेला हा शेवटचा परफ्युम होता. आणि शेवटी तिच्या हातात ह्याच बांगड्या होत्या !”

एक वर्षानंतर, म्हणजे शाळा संपली तेव्हा, साठे बाईंच्या टेबलावर एक पत्र होते. “मला जेव्हढे शिक्षक-शिक्षिका लाभल्या, त्यातल्या तुम्ही सर्वांत छान आहात.”- शैलेश.


त्यानंतर बरीच वर्षे, शैलेशकडून याच आशयाचे पत्र त्यांना दर वर्षी मिळत असे. वर्षे निघून गेली. त्यांचा संपर्क राहिला नाही. दरम्यान, त्या निवृत्तही झाल्या. अचानक त्याना एक कुरिअर शोधत आला. त्याने एक पत्र त्यांना दिले. त्यावर प्रेषक म्हणून नाव होतं, डॉ. शैलेश, Ph.D. या दरम्यान, शैलेश मोठा झाला होता. शैलेशने खूप प्रगती केली होती. डॉक्टरेट मिळविली होती. पत्रात तीच ओळ पुन्हा होती. थोड्या फरकाने. 

“मला जगात खूप माणसे भेटली. पण तुम्ही सर्वांत छान आहात !” “मी लग्न करतोय. आणि तुमच्या उपस्थितीशिवाय लग्न करण्याचा विचार मी स्वप्नातही  करू शकत नाही.” सोबत विमानाची दोन तिकिटे होती. जायचे आणि यायचे. साठे बाईंकडे आता तो परफ्युम नव्हता. पण त्या बांगड्या मात्र अजूनही त्यांच्या हातात होत्या.

साठे बाईंना राहावले नाही. त्या लग्नाला गेल्या. तिथे अपरिचितच जास्त होते. त्यामुळे त्या मागच्या एका रांगेत बसून चाललेला सोहळा पाहात होत्या. मात्र कुणीतरी त्यांना शोधत होते. त्यांनी त्यांना ओळखले आणि पहिल्या रांगेकडे नेले. तिथे एका खुर्चीवर चिठ्ठी लावलेली होती, “आई”. त्यांना पाहताच, सोहळा थांबवून शैलेश त्यांच्यापाशी आला. त्याने त्यांना सन्मानाने खुर्चीवर बसविले. पाया पडला आणि म्हणाला, तुम्ही माझ्या आईपेक्षा कमी नाही. आज मी जो काही आहे, तो केवळ तुमच्यामुळेच. लग्न पार पडले. जोड्याने पुन्हा पाया पडायला आला, तेव्हा नवपरिणीत पत्नीला म्हणाला,  “ह्या नसत्या, तर आज जसा मी आहे तसा कधीच घडलो नसतो !”

त्यावर साठे बाई उत्तरल्या, 'शैलेश जर माझ्या वर्गात नसता, तर मला कधीही कळलं नसतं, की शिक्षकाने आधी प्रत्येक मुलाची आई असणं जास्त जरुरीचं आहे, मग शिक्षक'

Wednesday, 3 September 2014

Mr. Prime Minister, I have four questions


Hon. Prime Minister, Mr. Narendra Modi,
Sir, you are going to address the nation on September 5, on the occasion of the Teacher’s Day. For the first time it is so happening that the prime minister of India is going to address the nation and this is really a sweet shock. This is also aimed at honouring teachers and therefore I welcome the move and hearty congratulations.

The whole nation is eagerly awaiting your message, but the instructions issued by the Central Government compelling students to listen to the prime minister are distressing. What is the need of compelling students? And again the timing is 3.00 PM to 4.45 PM – quite inconvenient.

The Fatwa issued by the Central Government instructs schools to have television sets on hire. From where they would bring so many television sets – one for each class and again they would be compelled to pay the rent. In Maharashtra schools have not received non-salary grants for past ten years. The backlog is huge. There are hardly any funds to repair dilapidated school buildings and the schools are finding it difficult to pay electricity bills. The central government’s Fatwa further instructs the schools to have an internet connection. However, there is no continuous electricity supply in half the villages across India, then how the internet is going to work. A photograph of children from Chhote Udepur village in your own state, Gujrat, was published recently in newspapers. 125 students from a tribal hamlet are required to cross river to reach their school. There is neither any bridge for them nor boats for them to cross the river, they are compelled to swim across it. But, it is most likely that there would be a cable connection for these tribal children to listen the prime minister’s address to the nation. In several villages voting machines are required to be taken on donkeys and probably this time we will also see photographs of donkeys carrying televisions sets to schools.

 

There would be a major event in the country on September 5, so is the eagerness.
But, Mr. Prime Minister, I have four questions:

1)      Finance minister, Mr. Arun Jaitley, presented your government’s first budget in the Parliament. While delivering budgetary speech he clearly said that now there is no need to spend more on education. He has not allocated a rupee more on education.  How would education sector grow and reach every one, if the allocation is not at all enhanced. On September 5, I would like to hear your reasoning behind this decision.

2)      This obviously means that the education would be further privatized. Privatization and commercialization of education has rendered education inaccessible to common people. Now, common people cannot afford to become doctors or engineers, as it requires huge amount, anywhere between Rs 10 lakh and Rs 40 lakh. The children from poor household cannot even dream of becoming either doctor or an engineer. From where would they bring such huge amounts? Will you please address this issue in your address? The country is eagerly awaiting the answer.

3)      Teachers are being exploited through the process of contract in education. In Maharashtra they are called Shikshan Sevak (now, teachers on probation), while in Gujrat they are known as Vidya Sahayyak. In Gujrat they are drawing meager salary of Rs 2,500. In terms of Hon. High court, this amounts to bonded labour. This governmental exploitation began during the first term of NDA. The first experiment was carried out in Gujrat. Will there be a declaration of ending this exploitation through your address to the nation? Teachers across the country are eagerly awaiting to know.

4)      In Gujrat, Dinanath Batra has started a new experiment in education. This “renowned” educationist believes that the modern values are destroying the fabric of our society. He has, therefore, prepared textbooks based on Eighteenth century values. He has created completely new stories in the name of Swami Vivekanand, who gave the call for humanity by starting with “my brothers and sisters” in the religious conference at Chicago. The textbooks also contain untold (and also unheard of) stories of Dr. Radhakrishnan. What the prime minister of the country in store to say about this Batra experiment that is seeking to introduce the poison of division on the basis of caste, creed, religion and language at the school level itself? The country is eagerly awaiting to hear you.


Honorable Prime Ministerji, these are not the questions asked by Vetal to Vikram. Our teachers working in rural areas by crossing huge hurdles and shaping the new generation are simple in nature. The Farmaan of your address has already reached them and they have began preparations for making arrangements so as to ensure that the school children listen to you. They hardly had any time to put forth questions, and you have added burden to that by instructing them to arrange for television sets, cable connections etc. That would take at least two more days. Not an issue. But, they are happy that they are being remembered at least on the Teacher’s Day. Mr. Prime Minister, they would be a lot happier, if they get answers to these four questions. 
Thanking you.


Yours sincerely,
Kapil Patil, MLC.                                                                           
President, Lok Bharati

kapilhpatil@gmail.com

Date : September 1, 2014

Monday, 1 September 2014

सक्तीची काय गरज आहे ?


सन्माननीय पंतप्रधान श्री. नरेंद्र मोदी

सप्रेम नमस्कार,
येत्या दि. 5 सप्टेंबर 2014 रोजी, शिक्षक दिनी देशाला उद्देशून आपण भाषण करणार आहात. शिक्षक दिनी पंतप्रधानांनी असं भाषण करणं, हे पहिल्यांदाच घडत आहे. हा सुखद धक्का आहे. शिक्षकांसाठी सन्मान आहे. म्हणून त्याबद्दल आपलं मनःपूर्वक अभिनंदन आणि या निर्णयाचं स्वागत!

सगळा देश आपला संदेश एेकण्यासाठी उत्सुक आहे. पण हे भाषण विद्यार्थ्यांना एेकवण्याची सक्ती करणारा फतवा केंद्र सरकारने काढला आहे, हे वाचून मन खट्टू झालं. सक्तीची काय गरज आहे ? आणि वेळही दुपारी 3 ते 4.45 ची. अडचणीची.

आदेशात टिव्ही संचही उसनवारीने आणण्याचे फर्मान आहे. प्रत्येक वर्गात इतके टिव्ही संच आणायचे कुठून ? उसनवारीने पैसे तर द्यावेच लागतील. महाराष्ट्रात वेतनेतर अनुदान दहा वर्षात मिळालं नाही. मोठा बॅकलाॅग आहे. मोडकळलेल्या शाळांच्या दुरुस्तीसाठीही पैसे नाहीत. महागडं वीज बील भरतानाही नाकीनऊ येताहेत. इंटरनेटची व्यवस्था करायला सांगितली आहे. देशातल्या अर्ध्या अधिक खेड्यांमध्ये वीज असते कुठे ? तर इंटरनेट कुठू येणार ? आपल्या गुजरातमध्ये छोटे उदेपूर जिल्ह्यातल्या सजनपूर गावाच्या मुलांचा फोटो अलिकडेच प्रसिद्ध झाला होता. नदीच्या पल्याड आदिवासी पाड्यातल्या 125 मुला-मुलींना शाळेसाठी नदी पोहून जावं लागतं. त्यांच्यासाठी नदीवर साकव किंवा पुलही अजून झालेला नाही. ना होडीची सोय आहे. त्या मुलांना तुमचं भाषण एेकण्यासाठी टिव्ही केबलची जोडणी बहुदा नक्की होईल. निवडणुकीसाठी मतदान यंत्रे गाढवांवरून घेऊन जावी लागतात अनेक खेड्यात. 6 सप्टेंबरला टिव्ही संचही बहुदा असे गाढवांवरून वाहून नेताना फोटो प्रसिद्ध होतील.

 

5 सप्टेंबरला देशात मोठीच इव्हेंट असणार आहे. उत्सुकताही मोठी आहे.
पण 4 प्रश्न आहेत प्रधानमंत्रीजी,
1) आपले अर्थमंत्री अरुण जेटली यांनी लोकसभेत नव्या सरकारचं बजेट मांडलं. अर्थसंकल्प सादर करताना त्यांनी भाषणात स्पष्ट सांगून टाकलं की, शिक्षणावर आता आणखी खचर् करण्याची गरज नाही. एक रुपयासुद्धा त्यांना वाढवून दिलेला नाही. शिक्षणावरचा खर्चच वाढवायचा नाही. तर शिक्षण सर्वत्र पोचणार कसं ? वाढणार कस ? तुम्ही असं का करतांय ? हे 5 सप्टेंबरला समजून घ्यायला आवडेल.

2) याचा अर्थ शिक्षणाचं खाजगीकरण आणखी वाढत जाणार हे उघड आहे. शिक्षणाच्या खाजगीकरणातून आणि व्यापारीकरणातून महागलेल्या शिक्षणाच्या संधी सर्वसामान्यांसाठी उपलब्ध नाहीत. मध्यमवर्गीयां उच्च शिक्षण परवडत नाही. डाॅक्टर, इंजिनिअर व्हायला 10 ते 40 लाख रुपये लागतात. आणणार कुठून ? गरीबांच्या मुलांना स्वप्नही पाहता येत नाही. शिक्षक दिनी आपल्या भाषणातून आपण याबद्दल काही सांगणार का ? एेकायला देश उत्सुक आहे.

3) शिक्षकांच्या कंत्राटीकरणातून शिक्षण क्षेत्रात शिक्षकांचं शोषण सुरू आहे. महाराष्ट्रात शिक्षण सेवक (आता टिचर आॅन प्रोबेशन) म्हणत होते. तिथे गुजरात मध्ये विद्या सहायक म्हणतात. गुजरातमध्ये त्यांचा पगार आहे, फक्त रुपये 2500/-. हायकोर्टाच्या भाषेत याला वेठबिगारी म्हणतात. या सरकारी शोषणाला एनडीएच्याच काळात सुरुवात झाली. पहिला प्रयोग गुजरातमध्येच झाला. या शोषणाच्या समाप्तीची घोषणा आपल्या भाषणातून होईल का ? एेकायला देशातील शिक्षक उत्सुक आहेत.

4) गुजरातमध्ये दिनानाथ बात्रांचा नवा प्रयोग सुरू झाला आहे. या  ̒महान  ̓ शिक्षण तज्ज्ञाला शिक्षणातल्या समाज मूल्यांमुळे समाजाचा ऱहास होतोय असं वाटतंय. त्यांनी थेट अठराव्या शतकातल्या समाज मूल्यांचा पुरस्कार करणारी पुस्तकं तयार केली आहेत. शिकागोच्या धर्म परिषदेत सर्वांना  ̒माझ्या बंधु, भगिनींनो ̕ , अशी आपुलकीच्या नात्याची हाक घालणाऱया स्वामी विवेकानंद यांच्या नावावर भलत्याच कथा त्यांनी तयार केल्या आहेत. डाॅ.राधाकृष्णन यांच्याही कधीही कुणीही न वाचलेल्या (ना त्यांनी सांगितलेल्या) संस्कार कथा त्यात आहेत. जात, धर्म, रंग, भाषा भेदाचं विषारी जहर शाळेतच संस्कारीत करणाऱया या बात्रा प्रयोगाबद्दल देशाच्या मा. प्रधानमंत्र्यांचं काय म्हणणं आहे..... एेकायला देश उत्सुक आहे.

माननीय प्रधानमंत्रीजी, विक्रमादित्याला वेताळाने विचारलेले हे प्रश्न नाहीत. खेड्या-पाड्यात अडचणींच्या डोंगर-दऱया पार करत उद्याच्या पिढ्या घडवणारे आपले शिक्षक खूपच साधे आहेत. तुमच्या भाषणांचं फर्मान पोचलंय त्यांच्याकडे. तुमचं भाषण आपल्या मुलांना एेकवण्याच्या तयारीला लागले आहेत. प्रश्न विचारायला त्यांना वेळ आहेच कुठे ? जनगणनेपासून गुरंढोरं मोजण्यापर्यंत सगळीच कामं करावी लागतात त्यांना. त्यात आता टिव्ही, केबल किंवा डिश एन्टेना आणण्याचं काम. दोन दिवस त्यात जाणार आहेत. काही हरकत नाही. पण शिक्षक दिनी आपली आठवण होते आहे. यावर ते खूश आहेत. या न विचारलेल्या चार प्रश्नांची उत्तरं त्यांना मिळाली तर ते भलतेच खूश होतील, प्रधानमंत्रीजी.

कळावे. लोभ असावा. धन्यवाद!

आपला स्नेहांकित 
आमदार कपिल पाटील 
अध्यक्ष, लोक भारती 

kapilhpatil@gmail.com